Blockchain Teknolojisi ve Uygulama Geliştirme Alanları

Son zamanlarda kripto paralar ekseninde adından sıkça söz ettiren blokzincir (blockchain) teknolojisi pek çok sistemin yeniden dizayn edilmesine olanak sağlamaktadır. 2008 yılında Satoshi Nakamoto adlı anonim kişi/kişiler tarafından yayınlanan makalede bahsedilen “eşten eşe elektronik para sistemi” bitcoin günümüze kadar adından oldukça sık söz ettirmiş, fiyatında meydana gelen dalgalanmalar pek çok tartışmaya yol açmıştır.

Blokzincir üzerinde farklı projeler geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam etmektedir. Blockchain teknolojisi, işletmelerin ve hükümetlerin dahil olduğu birçok farklı sektörde kullanılabilir.

Blockchain nedir?

Blockchain, verilerin merkezi olmayan bir şekilde depolanmasını sağlayan bir teknolojidir. Bu nedenle blockchain, dijital bir defter (ledger ya da DLT, distributed ledger technology) olarak da adlandırılır. Blokzinciri temelde bir veritabanından pek de farklı değildir. Yapılan para veya varlık transferi işlemlerinin kayıtlarının şeffaf ve değiştirilemez bir biçimde, bloklar halinde tutulduğu ve bu blokların birbirine zincirler ile bağlandığı yüksek güvenlikli bir sistemdir. Her blok, verileri saklar ve önceki blokla bağlantılıdır. Bu sayede, bloklar arasında kesintisiz bir zincir oluşur.

Blockchain teknolojisi, dağıtık bir yapıya sahiptir. Bu da herkesin ağa katılabileceği anlamına gelir. Her katılımcı, ağın bir kopyasını saklar ve bu sayede blokların güvenliği sağlanır. Aynı zamanda, her blok, bir önceki bloğun hash'ini içerir. Hash, bir veri setinin benzersiz bir şekilde temsil edilmesi için kullanılan bir matematiksel algoritmadır. Bu sayede, bir blokta yapılan herhangi bir değişiklik, önceki blokları etkileyerek tüm zinciri etkiler.

Blockchain teknolojisi, finans, sağlık, gayrimenkul ve diğer birçok alan için kullanılabilir. Örneğin, finans sektöründe blockchain, ödemelerin hızlı ve güvenli bir şekilde yapılmasını sağlar. Sağlık sektöründe ise, hastaların sağlık kayıtları blockchain'de saklanabilir ve bu sayede verilerin güvenliği sağlanabilir. Gayrimenkul sektöründe ise, mülk sahipliği kayıtları blockchain'de tutulabilir ve bu sayede sahtekarlık ve yanıltma gibi sorunlar önlenebilir.

Blockchain Yapısı

Ağ üzerinde taraflar arası yapılan işlemlere transaction denir. Transactionlar bloklara yazılır. Bloklar da arka arkaya hash fonksiyonlarıyla birbirine zincir gibi bağlanır. Bu oluşan yapıya blokzinciri denir.

Blokzinciri teknolojisinin bazı temel özellikleri vardır.

• Merkeziyetsizlik: İşlem yapan iki taraf arasında 3. parti merkezi bir kişi veya kurumun olmadığı, yapılan işlemlerin tüm ağ tarafından kontrol edilerek onaylandığı sistemdir.Ağda merkezi otorite kesinlikle bulunmaz. Ağ üzerindeki tüm katılımcılar belli protokollere uyarak ağın işleyişine karar verirler.

• Şeffaflık: Ağ üzerinde tüm veriler tüm katılımcılar tarafından izlenebilir.

• Tek Yönlü Ekleme: Blokzinciri ağı arka arkaya gelen blokların birbirlerine bağlanmasıyla tek yönlü olarak büyür. Bu ağa sadece veri ekleme yapılabilir. Veri düzenleme işlemi zorlu ve maliyetlidir.

Blockchain Üzerinde Yazılım Geliştirme

Blockchain teknolojisi, yazılım geliştirme alanında da önemli bir yer tutar. Blockchain teknolojisi üzerinde yazılım geliştirenler, farklı uygulama alanlarında çalışabilirler. Bu alanlar arasında kripto para birimleri, akıllı sözleşmeler ve daha birçok farklı uygulama yer alır.

Blockchain, merkezi olmayan ve güvenli bir veri tabanıdır. Bu veri tabanında, işlemler bloklar halinde kaydedilir ve her blok bir önceki blokla ilişkilidir. Bu sayede, işlemler geriye dönük olarak değiştirilemez hale gelir. Bu özellikleri nedeniyle, blockchain teknolojisi, güvenli ve şeffaf bir ortam sağlayan birçok uygulama için idealdir. Yazılım geliştirme, blockchain teknolojisinin uygulama alanlarını genişletmek için kullanılan en önemli araçlardan biridir.

Blockchain üzerinde yazılım geliştirme yapmak için, öncelikle blockchain teknolojisi hakkında iyi bir anlayışa sahip olmak gereklidir. Ayrıca, blockchain protokolleri, smart contract'lar, matematik, kriptografi, kripto para birimleri ve diğer blockchain uygulamaları hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Bu sayede, blockchain üzerinde çalışan yazılımları daha etkili ve verimli bir şekilde geliştirebilirsiniz.

Dünya’da Blockchain

Blockchain teknolojisinin sağladığı imkanlarla aracıların sadeleştirildiği merkeziyetsiz kurumsal uygulamalar, dijital ekonominin yakıtı dijital varlıklar (NFT) ve kripto paralar, yeni bir deneyim alanı olarak XR (AR/VR vb)’ın desteğiyle web 3.0 metaverse gibi teknolojiler Türkiye için dünya sahnesinde yer alabilmek için güçlü fırsatlar sunuyor. Diğer yandan hayatımızın her alanına giren, biz insanlar da dahil canlı cansız her şeyi internete bağlı hale getirme potansiyeli olan IoT (IoB, blockchain of things) gibi yeni, gelişmekte ve benimsenme aşamasında olan teknolojiler de hem memleketimizin kalkınması ve refahı hem de dünyaya katkı açısından büyük potansiyeller içeriyor.

ABD ve Avrupa şirketlerinin yaklaşık %90'ı 2018 yılına kadar blok zincirinin potansiyelini keşfetmekteydiler. 2018'de blok zinciri projelerine yapılan ortalama yatırım 2 milyar dolar seviyelerinde iken yeni teknolojilerin dünyaya sağladığı ekonomik katkılar ile birlikte küresel blockchain pazarının 2024'te 20 milyar dolar değerinde olması bekleniyor. Sırf 2022'nin ilk çeyreğinde yaklaşık 400 blok zinciri odaklı startup küresel pazarda yerini aldı. Son 2 yılda ise NFT pazarı %130’luk bir artışla 5 milyar dolar seviyelerine, metaverse yatırımları ise 47 milyar dolar seviyelerine ulaşmıştır.

Türkiye’de Blockchain

Türkiye’de blockchain teknolojisi hala yeni ve gelişmekte olan bir alandır, ancak son yıllarda giderek daha fazla ilgi görmektedir. Türkiye'de birçok şirket ve girişim, blockchain teknolojisinin sunduğu faydaları keşfetmek için çalışmalar yapmaktadır.Türkiye'de blockchain teknolojisi, finans sektöründe, sağlık sektöründe, lojistik sektöründe, kamu sektöründe ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Özellikle finans sektörü, blockchain teknolojisinin getirdiği güvenlik, şeffaflık ve hız avantajlarından faydalanmak için yoğun bir şekilde blockchain projeleri geliştirmektedir.

Bunun yanı sıra, Türkiye'de blockchain danışmanlık ve hizmeti veren birçok firma da bulunmaktadır. Bu firmalar, şirketlere blockchain teknolojisiyle ilgili danışmanlık hizmeti sunmakta ve özel blockchain projeleri geliştirmektedir..

Türkiye'de blockchain teknolojisi henüz yeterince yaygın olmasada, bu alanda yapılan çalışmaların artmasıyla birlikte blockchain teknolojisi Türkiye'de de giderek yaygınlaşacaktır.

Türkiye’de startupların sayıları artmaya başlamış ve 2020 yılında 43 ülke arasında 26ncı sırada olan Türkiye, dünya ölçeğine vurduğumuzda hala düşük olsa da, rakiplerine her geçen gün yaklaşmakta ve küresel ölçekte işler yaratmaya başlamıştır.

Blockchain Kullanım Alanları

Blockchain teknolojisi, merkezi olmayan ve şeffaf bir veri tabanı olarak kullanımı giderek artan bir teknolojidir. Blockchain, finansal hizmetler, sağlık, gıda güvenliği, gayrimenkul, lojistik, oy verme, kamu yönetimi, müzik endüstrisi ve daha birçok sektörde kullanılabilir. Aşağıda blockchain'in kullanılabileceği bazı alanlar sıralanmıştır:

o Finansal Hizmetler: Blockchain teknolojisi, para transferleri, ödeme sistemleri, para birimi değişimleri ve yatırım işlemleri gibi finansal işlemlerde kullanılabilir. Özellikle kripto para birimleri, blockchain teknolojisinin en popüler kullanım alanlarından biridir.

o Sağlık: Blockchain teknolojisi, sağlık hizmetleri sektöründe, tıbbi kayıtların güvenli ve şeffaf bir şekilde saklanması ve paylaşılması gibi pek çok alanda kullanılabilir.

o Gıda Güvenliği: Blockchain teknolojisi, gıda endüstrisinde, gıda kaynaklarının izlenmesi, takibi ve tedarik zinciri yönetimi gibi alanlarda kullanılabilir.

o Gayrimenkul: Blockchain teknolojisi, gayrimenkul sektöründe mülkiyet kayıtlarının güvenli ve şeffaf bir şekilde saklanması ve transferi için kullanılabilir.

o Lojistik: Blockchain teknolojisi, lojistik sektöründe nakliye, depolama, izleme ve yönetim süreçlerinde kullanılabilir.

o Oy Verme: Blockchain teknolojisi, seçim süreçlerinde kullanılabilir ve oyların sayımı ve sonuçların doğruluğu gibi konularda daha şeffaf ve güvenilir bir ortam sağlayabilir.

o Kamu Yönetimi: Blockchain teknolojisi, kamu yönetimi alanında vatandaşların kimlik doğrulama, kayıt, ödeme işlemleri gibi hizmetlerde kullanılabilir.

o Müzik Endüstrisi: Blockchain teknolojisi, müzik endüstrisinde telif hakları yönetimi, müzik kaydı, yayınlanması ve dağıtımı gibi alanlarda kullanılabilir.

o Bu sadece blockchain teknolojisinin kullanılabileceği alanların bir kısmıdır ve geliştiriciler ve işletmeler yeni ve farklı kullanım alanları araştırmaya devam etmektedir.

Siz de işletmenize özel Blockchain danışmanlığı veya Blockchain uygulama geliştirme hizmeti almak istiyorsanız Doğuş Teknoloji'nin konusunda uzman ekipleri ile iletişime geçebilirsiniz.